Có thể thay thế bằng lái ô tô bằng bằng lái xe máy không?

Hiện nay, việc quan tâm và tuân thủ quy định về Giấy phép lái xe ô tô (bằng lái xe ô tô) ngày càng được nâng cao để đáp ứng nhu cầu và thuận tiện trong công việc. Tuy nhiên, một vấn đề mà nhiều người gặp phải là liệu bằng lái xe ô tô có thể thay thế cho Giấy phép lái xe máy (bằng lái xe máy) hay không, và liệu có yêu cầu có bằng lái xe máy trước khi làm bằng lái ô tô không?

Bài viết này sẽ chia sẻ một số thông tin liên quan đến vấn đề đang được quan tâm, nhằm giúp độc giả có thêm hiểu biết và tuân thủ đúng quy định pháp luật.

Có thể thay thế bằng lái ô tô bằng bằng lái xe máy không?

Tại khoản 1, điều 58 của Luật Giao thông đường bộ năm 2008, đã quy định các điều kiện cần thiết của người lái xe khi tham gia giao thông. Theo quy định này, người lái xe phải đủ độ tuổi, sức khỏe theo quy định, và phải có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe mà họ được phép điều khiển, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.

Theo quy chuẩn QCVN 41:2019/BGTVT kèm theo Thông tư 54/2019/TT-BGTVT, xe ôtô và xe máy được xem là hai loại phương tiện cơ giới khác nhau. Do đó, khi điều khiển bất kỳ phương tiện nào, người lái xe phải có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe đó.

Theo Luật Giao thông đường bộ, giấy phép lái xe (hay còn gọi là bằng lái xe) là tài liệu xác nhận người sở hữu đáp ứng đủ điều kiện và khả năng để điều khiển một loại phương tiện cơ giới cụ thể.

Quy định trong luật cũng rõ ràng đòi hỏi người điều khiển xe cơ giới khi tham gia giao thông phải có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe được phép điều khiển. Điều này có nghĩa là khi lái xe máy, người lái phải có giấy phép lái xe máy, trong khi khi lái xe ô tô, người lái phải có giấy phép lái ô tô. Quan trọng nhất là không thể sử dụng giấy phép lái xe ô tô để thay thế cho giấy phép lái xe máy và ngược lại.

Vì vậy, dựa trên những quy định nêu trên, người tham gia giao thông không thể sử dụng giấy phép lái xe ô tô để thay thế cho giấy phép lái xe máy. Điều quan trọng là người điều khiển phương tiện phải sử dụng giấy phép lái xe phù hợp với loại xe mà họ đang điều khiển.

Dựa trên quy định tại Khoản 3 Điều 33 của Thông tư 12/2017/TT-BGTVT về Sử dụng và quản lý giấy phép lái xe, việc tích hợp giấy phép lái xe cho cá nhân có thể được thực hiện theo hai cách.

Thứ nhất, bạn có thể đăng ký vào đơn đề nghị học, sát hạch để được cấp giấy phép lái xe theo quy định tại Phụ lục 7 của Thông tư 12/2017/TT-BGTVT. Thủ tục này cho phép bạn học và thi sát hạch để lấy giấy phép lái xe mới, có thể tích hợp cả xe máy và ô tô trong một giấy phép.

Thứ hai, bạn cũng có thể thực hiện thủ tục đổi giấy phép lái xe theo quy định tại Điều 38 của Thông tư 12/2017/TT-BGTVT. Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ nộp hồ sơ và làm các thủ tục để chuyển đổi từ giấy phép lái xe máy và giấy phép lái ô tô hiện tại sang một giấy phép lái xe tích hợp cả hai loại xe.

Vì vậy, nếu bạn muốn gộp bằng lái xe máy và bằng lái ô tô thành một giấy phép, bạn cần thực hiện thủ tục đổi giấy phép lái xe theo quy định hiện hành.

Xử phạt hành vi mang giấy phép lái xe không phù hợp

Theo quy định tại Khoản 7, Điều 21 của Nghị định 100/2019/NĐ-CP, người điều khiển xe mô tô hai bánh có dung tích xi lanh từ 175 cm³ trở lên và xe mô tô ba bánh, khi sử dụng giấy phép lái xe không phù hợp với loại xe đang điều khiển, sẽ bị áp dụng mức phạt tiền từ 03 đến 04 triệu đồng.

Trong trường hợp người điều khiển phương tiện không xuất trình được giấy phép lái xe trong quá trình kiểm tra, cảnh sát giao thông có quyền lập biên bản vi phạm hành chính về hành vi không có giấy phép lái xe và tạm giữ xe theo quy định. Thời hạn tạm giữ phương tiện là 7 ngày kể từ ngày tạm giữ.

Trong trường hợp vụ việc có nhiều tình tiết phức tạp và cần tiến hành xác minh, thời hạn tạm giữ phương tiện có thể được kéo dài nhưng không vượt quá 30 ngày.

Có bắt buộc phải có bằng lái xe máy mới được cấp bằng lái ô tô?

Tại Điều 7 của Thông tư 12/2017/TT-BGTVT về đào tạo và sát hạch cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ, có được bổ sung bởi Khoản 5 của Điều 1 trong Thông tư 38/2019/TT-BGTVT, được quy định như sau:

Công dân Việt Nam và người nước ngoài có phép cư trú hoặc đang làm việc, học tập tại Việt Nam đều được phép tham gia đào tạo và sát hạch cấp giấy phép lái xe.

Người tham gia phải đủ tuổi (tính đến ngày dự sát hạch lái xe), sức khỏe, và trình độ văn hóa theo quy định. Đối với người học muốn nâng hạng giấy phép lái xe, có thể học trước nhưng chỉ được tham gia sát hạch khi đạt đủ tuổi theo quy định.

Người học muốn nâng hạng giấy phép lái xe phải có đủ thời gian lái xe hoặc kinh nghiệm làm việc và số kilômét lái xe an toàn.

Đối với việc nâng hạng giấy phép lái xe lên các hạng D, E, người học phải có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở hoặc tương đương trở lên.

Theo quy định nêu trên, người muốn học bằng lái xe phải đáp ứng các điều kiện về độ tuổi, sức khỏe và trình độ. Luật không có quy định rằng nếu không có bằng lái xe máy thì không được cấp bằng lái xe ô tô. Nếu đã có bằng lái xe ô tô nhưng chưa có bằng lái xe máy, người điều khiển phương tiện có thể tham gia thi lấy bằng lái xe mô tô. Tuy nhiên, trong trường hợp này, Luật Giao thông đường bộ quy định rằng người đã có bằng lái xe ô tô sẽ được bỏ qua phần thi luật và chỉ cần thi phần thực hành để lấy bằng lái xe máy.